Carol Dweck, Mindset, the new psychology of success. 2007

Carol Dweck is een psychologe die haar carrière besteedde aan onderzoek naar prestatie en succes. Ze beschrijft haar jarenlange opgedane inzichten en ervaringen in haar boek ‘mindset’.
Niet alleen onze talenten en vaardigheden zorgen voor succes. Het hangt ook af van onze mindset, onze denkstijl. Ze beschrijft twee mindsets: de statische mindset en de op groei gerichte mindset.

Enkele vragen die je duidelijk maken welke mindset jij gebruikt :

• Hoe ga je met uitdagingen om, vermijd je ze of verwelkom je uitdagingen?
• Hoe ga je met belemmeringen om, geef je snel op of zet je door als iets niet vanzelf gaat?
• Hoe ga je met inspanningen om, zie je dit als zinloos of zie je inspanning als een weg naar beter worden?
• Hoe ga je met kritiek om, negeer je deze of leer je van kritiek?
• Hoe ga je om met het succes van een ander, is het een bedreiging voor je of vind je inspiratie in het succes van een ander?
Liggen jouw talenten vast of kan je ze ontwikkelen? Is het zo dat je wel aanleg hebt voor wiskunde maar niet voor talen? Dit vraagstuk en dit voorbeeld gaat al jaren mee. De meeste deskundigen zijn het erover eens dat het een wisselwerking is tussen aanleg en opvoeding. De visie die je hebt op de mogelijkheid van het ontwikkelen van kwaliteiten heeft belangrijke consequenties voor je leerhouding. Er zijn twee overtuigingen, die hieronder uitgewerkt worden.

In de fixed mindset gaat iemand ervan uit dat intelligentie vast staat van bij de geboorte en nauwelijks nog kan veranderen. Als je zo denkt, dan wil je vooral slim overkomen. Je wil vooral geen fouten maken en dadelijk goede resultaten halen. Liefst zonder studeren of zonder veel inzet, want iemand die slim is heeft geen studie nodig. Je vermijdt uitdagingen, want dan kun je fouten maken. Je zoekt steeds bevestiging voor je intelligentie, maar ook voor je innemende persoonlijkheid. Het draait om succes hebben, slim overkomen, geaccepteerd worden en een winnaar zijn. De grote angst is falen, dom overkomen, afgewezen worden en een verliezer zijn. Je gedraagt je defensief bij belemmeringen en geeft het al gauw op. Wat je niet kan, dat kan je niet en dat verdoezel je, wat je wel kan daar pronk je mee.

Inspanning is zinloos, want als je echt een genie bent, dan hoef je je niet in te zetten. Kritiek komt over als een bedreiging, daarom negeren je feedback. Het succes van anderen is een bedreiging. Het resultaat van de statische mindset is dat je niet echt ontwikkelt en dus minder bereikt dan mogelijk is. De statische mindset beperkt de prestaties. Het werkt destructief op de gedachten en leidt tot slechte leermethoden.

Iemand met de growth mindset ziet wel degelijk dat mensen verschillend zijn wat betreft hun talenten, interesses en temperament, maar iedereen is in staat om te veranderen door te leren en ervaringen op te doen. Iemand met deze mindset gaat er vanuit dat je je basiskwaliteiten kunt ontwikkelen door er moeite voor te doen. Intelligentie is te ontwikkelen. Dit zorgt ervoor dat je graag wil leren. Je gelooft wel dat het eindresultaat van de ontwikkeling van een mens onbekend is en dat het niet te voorspellen is wat hij kan bereiken door jarenlang te werken en te oefenen. Je geloof dat kwaliteiten ontwikkeld kunnen worden en dat zet je aan tot leren.

Iemand met een op groei gerichte mindset is blij met uitdagingen en geeft niet op bij tegenslag. Inspanning is de weg tot meesterschap. Door jezelf volledig in te zetten en vol te houden bij tegenslagen raak je door de moeilijkste perioden van je leven en wordt je steeds beter.
Iemand met een op groei gerichte mindset leert van kritiek en laat zich inspireren door het succes van anderen. Het resultaat van deze mindset is dat je een steeds hoger niveau bereikt.

Dweck deed onderzoek naar de reactie van leerlingen op slechte cijfers. Leerlingen met een op groei gerichte mindset zeiden dat ze de volgende toets meer zouden studeren. Ze geloven erin dat de slechte resultaten enkel aantonen dat ze nog niet voldoende hun best deden of de stof nog niet genoeg ingeoefend hadden. Ook genieën moeten werken om succesvol te worden. Natuurlijk willen zij ook wel graag talent. Maar wat je capaciteiten ook zijn, het is de inzet die je talent laat groeien.

Maar leerlingen met een fixed mindset zeiden juist dat ze de volgende keer minder zouden studeren. Ze leren niet van hun fouten, ze leren niet hoe het beter kan, maar ze troosten zichzelf dat er leerlingen zijn die het nog slechter deden. En bovendien heeft de leraar toch een pik op hen en was dat eigenlijk de oorzaak van de slechte resultaten. Het probleem is dan dat je jezelf niet aanpakt. En dus leer je niet. Mensen met een fixed mindset houden niet van inspanning, maar alleen van talent. Niet enkel hoeft iemand die talent heeft, hoogbegaafd is of een genie is, geen inspanningen te doen. Ook het tegendeel is waar. Iemand die inspanningen doet toont daarmee aan dat hij niet superbegaafd of zelfs begaafd is.

Na deze zorgvuldige uitleg van beide mindsets beging Dweck aan hoofdstukken vol met voorbeelden. Sportkampioenen, bedrijfsleiders, kinderen uit kansarme gezinnen, sportcoaches, onderwijzers. Tientallen voorbeelden hoe mensen met een groeimindset groeien en stilaan tot topprestaties komen. Tietallen voorbeelden hoe mensen met een fixed mindset blijven steken, hun omgeving de schuld geven van hun falen en hun zaak, wedstrijd, studenten of medewerkers mee in deze val meesleuren.
Het boek is hierdoor heel duidelijk, maar het wordt ook wel wat langdradig. Op de duur heb je het wel begrepen.

Het laatste hoofdstuk overstijgt weer het niveau. Dweck geeft uitgebreid en weerom met talloze voorbeelden aan hoe mensen hun mindset kunnen wijzigen. Ze vertelt hoe ouders en leerkrachten, haar voornaamste doelgroep, kinderen kunnen helpen een nieuwe mindset te ontwikkelen. Ook hier weer talloze voorbeelden. Steeds goed toegelicht en heel geloofwaardig.

Kennis over de werking van het brein kan bijdragen aan het veranderen van de mindset. Sommige mensen denken dat je slim, middelmatig of dom bent en dat altijd blijft. Maar recent hersenonderzoek laat zien dat het brein lijkt op een spier: hij wordt sterker als je hem vaker gebruikt. Bij het leren ontstaan er nieuwe, kleine verbindingen. Hoe meer je jezelf uitdaagt om te leren, hoe meer hersencellen ontstaan. Het resultaat? Een gezonder, scherper verstand. Dweck legt uit hoe ze met haar brainlab theorie kinderen helpt om metaforisch hun groei voor te stellen. “Als ik leer”, zo laat ze een van haar proefpersonen zeggen, “dan groeien er meer cellen in mijn hoofd. En zo word ik altijd slimmer”.

Het boek mindset van Carol Dweck is verplichte literatuur voor elke ouder en elke leerkracht. Maar ook leidinggevenden leren er best wat uit. Tenslotte zou iedereen die met zichzelf wat inzet haar boek moeten lezen. Als je wil groeien, tenminste. Als je al slim genoeg bent, dan hoeft dat natuurlijk niet.

Voor degenen die Dwecks boek wat lang vinden, er zijn op google verschillende YouTube video’s te vinden. Haar TED talk over dit onderwerp werd al enkele miljoenen keren bekeken. Ik zet hier een link ernaar toe.

Diegenen die het boek willen lezen. Het verscheen in het Nederlands en is hier te verkrijgen.